Kogelwerende Bijbels
In een van Woody Allens stand ups (te beluisteren op Youtube) hoorde ik zijn ‘waargebeurde’ verhaaltje over een boek en een kogel. Het kwam me bekend voor, want ik kende een vergelijkbare getuigenis over een soldaat die op het slagveld door een kogel wordt getroffen. In een van zijn borstzakken zit echter een Bijbel, en die stopt de kogel. Allen draait het om. Hij loopt over een avenue in Manhattan en vanaf de dertigste verdieping van een gebouw gooit een berserk evangelist een bijbel uit het raam. Woody zou daardoor zijn gedood, ware het niet dat de val van het boek werd gebroken door een kogel in zijn borstzak. Hij was het blijkbaar met mij eens: mijn kogelvrij bijbelvest behoort tot de bibliofolklore, zijn bijbelwerende kogel is een urban legend. Overigens: Allen had die kogel cadeau gekregen van zijn moeder.
De meeste getuigenissen die ik later heb gelezen over dergelijke werken van de voorzienigheid moest ik echter toch kenmerken als religieuze propaganda. De Eerste Wereldoorlog staat dan op de eerste plaats van de hit list. Bijvoorbeeld de foto – hierbij afgebeeld - die in 1915 in Nederlandse dagbladen verscheen. Met de verzekering: ‘Het behoeft geen betoog dat de soldaat zijn levensredder met grote zorgvuldigheid bewaart als een ongemeen aandenken.’
Het mirakel bleek echter veel ouder. Volgens de overlevering moesten alle soldaten van Oliver Cromwells leger een bijbel op zak hebben. Een van die soldaten, een gerenommeerde galgenbrok, werd daardoor gered. De kogel werd in zijn bijbel opgevangen bij Prediker 11, vers 9. Hij kwam tot inkeer en werd ‘een oprecht Christen’.
Wereldse teksten die levensreddend zijn, blijken zeldzaam. De Poolse held Jan Henryk Dombrowski zou in 1799 in de slag bij Trebia getroffen zijn, maar werd gered door een exemplaar van Schillers Geschichte des dreißigjährigen Krieges.
In een verhaal van de Australische schrijver Charlie Holmes is de redding misschien zelfs medicinaal geweest. Na tien jaar huwelijk waren opa en oma Holmes nog steeds kinderloos. Opa ging toen meevechten in de Grote Oorlog en bij een granaatinslag krijgt hij scherven in zijn onderlichaam. Zijn edele delen blijven echter ongedeerd. Op het moment van inslag was hij namelijk met een forse stapel van het Nieuwe Testament aan het sjouwen, op weg naar lezers in de loopgraven. Terug in Australië kregen opa en oma Holmes vier kinderen. Ze noemden hen Matteüs, Johannes, Marcus, en... Ivan.
Ed Schilders
Dit artikel verscheen oorspronkelijk in het tijdschrift Argus op 22 juni 2021.
Dit is het vierde blog van 2022.
Klik hier voor een overzicht van de blogs van 2021.
Duitse kogel doorboort het Nieuwe Testament . Slag om Armentières, 1915.
Tilburgsche Courant, 1915. Kogel in een boek dat een soldaat ‘op zijn borst droeg’.
Duitse kogel in de Bijbel van een Engelse soldaat. Eerste Wereldoorlog.